“SP, elke dag aktief”
De leus waarmee de SP voor de tweede keer met de raadsverkiezingen in Leiden meedoet is: “SP, elke dag aktief”. In een interview met het Leidsch Dagblad noemt lijsttrekker Cor Vergeer die activiteit een belangrijk kenmerk van de SP: “Je kunt prachtig over socialisme praten, maar waar het om gaat is de theorieën in daden om te zetten.” Huis aan huis wordt een verkiezingskrant verspreid. Daarin staat wat SP’ers allemaal doen. Uitgebreid wordt gewezen op de bijdrage van de SP in acties tegen de milieubelasting van het MAN, de strijd tegen de woningnood van de BHW en actie van de VIB tegen asbestlozingen van eternitfabriek Kruyt. Evenals bij de raadsverkiezingen van 1974 gaat de SP er van uit dat de bekendheid van die acties de SP stemmen oplevert.
tekening Pieternel de Zwart
In het verkiezingsprogramma, dat geïllustreerd is met tekeningen van Pieternel de Zwart, staat: “De SP wil door organisatie van de mensen een macht opbouwen tegen het kapitalisme. De gemeenteraad kan daarbij helpen. Via de gemeenteraad kunnen we de acties meer bekendheid geven en met goede voorstellen ondersteunen.”
Cor Vergeer
Lijsttrekker Cor Vergeer
In de verkiezingskant van de SP stelt lijsttrekker Cor Vergeer zich als volgt voor: “Ik ben 31 jaar en ik woon in de Prins Frederikstraat in Leiden Noord samen met mijn vrouw Fenna en onze tweeling Peter en Robert. Van beroep ben ik leraar maatschappijleer… Ik werk mee aan akties van de BHW tegen allerlei vormen van woningnood en het MAN, waarvan ik ook voorzitter ben in Leiden, voor een beter milieubeleid en tegen de milieubelasting… Wij hebben geen nietszeggende verkiezingsleuzen nodig. Wij kunnen wijzen op wat we gedaan hebben. Eigenlijk vind ik dat we uw stem al lang verdiend hebben. Vindt u ook niet?”
De kandidaten van lijst 8
De SP heeft bij deze verkiezingen lijst 8. In de verkiezingskrant staat de kandidatenlijst:
- Cor Vergeer, leraar maatschappijleer
- Fred Rohde, wiskundeleraar
- Loes Weeda, huisvrouw
- Miep Knöptels, student medicijnen
- Nel Barnard, werkt bij de Tamboerijn in Leiden Zuid-West
- Wim van der Linden, conciërge van de school in de Merenwijk
- Harry Boddé, leraar scheikunde
- Henny van der Wilk, huisvrouw, organiseert VOS-kursus
- Leo Krakau, glazenwasser
- Suus van den Hout, huisvrouw
- Herman van Riet, timmerman
- Henk Hollebeek, kunstschilder
- Fenna Vergeer, lerares
- Gertrude Baris, student medicijnen
- Hennie Otto, huisvrouw
- Koos Erades, schilder
- Richard Nieboer, scholier
- Anneke Nieuwenhuizen, huisvrouw
- Ineke van Offeren, lerares
- Tim van Houten, scholier
De campagne
In de hele stad verspreidt de SP verkiezingsfolders. In een daarvan staat: “Als alle lezers van De Tribune (1 ) op ons stemmen, is dat al goed voor één zetel.” Van een aantal kandidaten worden persoonlijke pamfletten gemaakt en verspreid in de wijken waar zij door acties bekend zijn: Cor Vergeer in Leiden Noord en de Kooi, Fred Rohde in Leiden Zuid-West, Loes Weeda in Tuinstadwijk, Henny van der Wilk in de Mors, Suus van den Hout in Leiden Noord, Nel Barnard in Leiden Zuid-West, Wim van der Linden in de Merenwijk. Steeds wordt gewezen op wat zij gedaan hebben.
Leidsch Dagblad 11 mei 1978
PSP wil niet samenwerken
Op uitnodiging van de SP vinden er gesprekken plaats met de PSP over een eventuele gemeenschappelijke lijst en programma. Namens de PSP nemen Hilda Passchier, Wim van Noort en Marianne Plug daaraan deel en van SP-zijde zijn dat Cor Vergeer, Gerard Harmes en Fred Rohde. De PSP wil echter niet samenwerken omdat SP’ers actief zijn in “mantelorganisaties”. Bedoeld worden organisaties als de BHW, MAN en VIB. Cor Vergeer zegt daarover in het Leidsch Dagblad: “Ik vind het jammer dat de PSP de samenwerking heeft tegengehouden. Wij begrijpen hun bezwaren tegen het werken met massa-organisaties ook niet goed…Socialisme is voor ons de massa erbij betrekken en organiseren” De SP gaat dus op eigen kracht de verkiezingen in.
Verkiezingsfolder, voorkant
De uitslag in Leiden: weer niet gelukt.
Verkiezingsfolder, pg 2
Bij de SP is er hoop op minstens één zetel op grond van de bekendheid door de vele acties waarbij SP’ers betrokken zijn. Maar dat valt voor de tweede keer tegen. 518 Leidenaren stemmen op de SP, 1 % van de stemmen. Zelfs nog iets minder dan in 1974.
Verkiezingsfolder, pg 3
Wel is het zo dat die stemmen bijna allemaal zijn gehaald in buurten waar de SP actief is:
Verkiezingsfolder, pg 4
Vooral in Leiden Noord en de Kooi. Het CDA wint en de PvdA verliest flink. De PSP gaat vooruit van 2,9 naar 5,4 % en krijgt twee zetels. Leiden verliest haar progressieve meerderheid. De PvdA kiest na veel intern geharrewar voor een college met de VVD.
Tribune 11/78
Elders in het land: van 5 naar 9
Wat in Leiden nog niet lukt, lukt in andere plaatsen wel: In Oss gaat de SP van 3 naar 4 zetels, Nijmegen blijft stabiel op 2 zetels. In Wageningen, Vlaardingen en Boxtel doet de SP zijn intrede in de gemeenteraad. In totaal van 5 naar 9 zetels. De Tribune (1) schrijft: “Nog nooit is er in Nederland een partij geweest, die door dagelijks politiek werk te verrichten in de buurten en bedrijven en zich daar nauw verbindt met de mensen, gestadig maar zeker goede resultaten boekt.” Het is even slikken, maar met die boodschap gaan de Leidse SP’ers gewoon door waar ze aan begonnen waren.
Bronnen:
- SP-archief Vergeer, dossier 51. Hierin alle originele pamfletten, folders, brieven, verslagen, documenten, knipsels, etc
- foto’s SP-archief Vergeer in media.sp
- Leidsch Dagblad: 11/5/1978; 17/04/1978
- De Tribune, 11/78
Lees meer over verkiezingen: http://www.geschiedenisspleiden.nl/sp-en-verkiezingen/